Pršut je omiljeni specijalitet u Hercegovini, a skoro da nema obiteljskog doma u kojeg kad dođete u posjet nećete biti posluženi pršutom.
Zemlja podrijetla ovog delikatesa je Italija. Ovaj popularni specijalitet proizvodi se i širom Balkana. Najpoznatiji su njeguški, hercegovački, kraški, užički. Talijanski pršuti, kao i istarski nisu dimljeni, a pršuti iz Hercegovine, Crne Gore, Srbije, Slovenije i Dalmacije jesu i to na različitim vrstama drveta od čega dobivaju specifičan miris i ukus.
Pršuti proizvedeni od svinjskog mesa se nutritivno razlikuju ne samo od proizvođača do proizvođača, nego i od same svinje od koje je napravljen. Neki pršuti su masniji, dok su neki krtiji, zavisno od prehrane ali i rase svinje.
U prosjeku, na 100 grama sadrži oko 250 kalorija, i to zbog 30 grama proteina i 14-15 grama masti. Pršut ne sadrži ugljikohidrate hidrate. Meso uopćeno govoreći, pa i meso pršuta, predstavlja važan izvor biološki vrijednih proteina, željeza, cinka, bakra i vitamina B12, sastojaka koji nedostaju namirnicama biljnog podrijetla.
Meso sadrži dosta fosfora, što utječe na kombinaciju s drugim namirnicama, odnosno treba ga kombinirati s namirnicama koje sadrže manje fosfora, kako bi se omogućila apsorpcija željeza i drugih mineralnih komponenata i oligoelemenata.
U hladnim zimskim danima više nego obično jedemo pršut. Pojedina istraživanja pokazala su kako su suhomesnati proizvodi, pa i pršut, kancerogeni, ali nutricionisti skoro jednoglasno tvrde da su rizici neznatni ako ove namirnice jedete u umjerenim količinama.
Namirnice kao što su usoljeno meso i suhomesnati proizvodi sadrže nitrate i nitrite, koji se u želucu pretvaraju u nitrozamine. To su opasne kancerogene supstance, ali samo za neke vrste životinja, dok nije potvrđeno da imaju negativno djelovanje na ljudsko zdravlje.
Nutricionisti upozorava kako suhomesnati proizvodi koji sadrže mljeveno miješano meso, poput salama i kobasica, često imaju previše masnoća, koje mogu povećati razine kolesterola u krvi i rizik od kardiovaskularnih bolesti.
Zato ih izbjegavajte, a umjesto njih radije birajte „čisto“ suho meso, kao što je meso pršuta.
Pravi domaći pršut je namirnica koja je dozvoljena u pravilnoj prehrani jer se kao konzervans koristi sol i bijeli luk i ljuta paprika. Međutim, treba voditi računa o količini unosa zbog soli, koja može izazvati kardiovaskularne probleme i povišeni krvni tlak.
Piće koje se najčešće pije uz pršut je suho bijelo vino.
Pa dragi Hercegovci, možete i dalje uživati u ovom specijalitetu, ali umjereno, piše Trebinje Live.
